အင္တာနက္ဆင္ဆာေက်ာ္လႊား နည္းအသြယ္သြယ္မ်ား
ar en es fa fr ru vi zh

Tor : The Onion Router

Tor (The Onion Router) ဆိုသည္မွာ proxy server မ်ား၏ လြန္စြာရႈပ္ေထြးသိမ္ေမြ ့ေသာ ကြန္ရက္ျဖစ္သည္။

General Information

Supported operating system
Localization 13 languages
Web site https://www.torproject.org
Support Mailinglist: https://lists.torproject.org/cgi-bin/mailman/listinfo/tor-talk
FAQ: https://trac.torproject.org/projects/tor/wiki/TheOnionRouter/TorFAQ 
IRC: #tor on irc.oftc.net

Website တစ္ခုအား ၾကည့္ရႈ႕ရန ္သင္ TOR ကို အသံုးျပဳေနခ်ိန္ တြင္သင္၏ဆက္သြယ္မႈမ်ားသည္ Volunteer proxy မ်ား(အမွီွအခိုကင္းမဲ ့ေသာ ကြန္ယက္မ်ား) ကို အစီအစဥ္မက်စြာ ျဖတ္သန္းသြားသည္။Tor server (သို႔မဟုတ္ relays) မ်ား ၾကားရွိ traffic (လမ္းေၾကာင္း) မ်ား အားလံုးကို encrypted လုပ္ထားၿပီး (စာ၀ွက္ထား) ျပီးထို relay တစ္ခုစီ သည္ ၄င္းတို ့၏ ေရွ ့ကပ္လ်က္နွင္ ေနာက္ကပ္လ်က္ relay နွစ္ခု၏ IP address ကို သာသိၾကသည္။

ထိုသိုျပဳလုပ္ျခင္းသည္ ေအာက္ပါတို႔ အတြက္ ခက္ခဲ သြားေစသည္။

  • သင္၏ ISP သို႔မဟုတ္ အျခားေသာ local observer မ်ားသည္ သင္ မည္သည့္ Website မ်ား ၾကည့္ခ်င္ သည္(သို႔မဟုတ္) မည္သည့္ သတင္း အခ်က္အလက္ မ်ား ေပးပ႔ိုေနသည္ကို သိရွိရန္ခက္ခဲသြားေစသည္။
  •           သင္မည္သူျဖစ္ေၾကာင္း အနည္းဆံုးသင္၏ IPaddress ကို သင္ၾကည္လိုေသာ website မွသိရွိရန္ခက္ခဲ ေပလိမ့္မည္။

  •           Independent relay (အမွီအခိုမရွိေသာ relay) မ်ားသည္ သင္ မည္သူျဖစ္ေၾကာင္းနွင့္ မည္သည့္ေနရာသို႔ သြားျခင္းကိုသိရွိရန္ခက္လိမ့္မည္။

Tor ကြန္ရက္ကိုသံုးစြဲရန္ ဘာေတြလိုသနည္း?

Tor ကြန္ယက္မွ တစ္ဆင္ ့internet သို ့ဆက္သြယ္ျခင္း နွင္ ့၄င္းကို အသံုးျပဳကာ အမည္၀ွက္ျခင္း၊ ေက်ာ္လႊားျခင္း တို႔ ျပဳလုပ္ရန္ သင္၏ ကြန္ပ်ဴတာ ေပၚ တြင္ Tor client software တစ္ခု install လုပ္ရန္ လိုအပ္သည္။ (Memory Stick မွ (သို႔မဟုတ္) အျခားေသာ ျပင္ပကိရိယာမ်ားမ ွထို program ၏ portable version ကိုအသံုးျပဳလွ်င္လဲျဖစ္နိုင္သည္။)

Torသည္ Window version, Mac OSX ႏွင့္ GNU/Linux အမ်ားစုနွင့္ သဟဇာတ ျဖစ္သည္။

Tor ႏွင့္မည္သည့္ ေဆာ့ဝဲမ်ား သဟဇာတ ျဖစ္သနည္း?

Tor သည္ application မ်ားျဖင့္ ခ်ိတ္ဆက္ထား ေသာ SOCKS (version4, 4a and 5) ကို အသံုးျပဳသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ SOCKS ကို ပ့ံပိုးေသာ မည္သည့္ application ဆို Tor ကို အသံုးျပဳကာအမည္၀ွက္နိုင္သည္။ ၄င္းတို ့ထဲတြင္ေအာက္ပါ အခ်က္မ်ား ပါ၀င္သည္။

  • Web browser အမ်ားစု
  • Instant messaging နွင္ ့ IRC client မ်ား
  • SSH client မ်ားႏွင
  • email client တို႔ျဖစ္သည္။

သင္ Tor ကို Vidalia Bundle, Tor Browser Bundle (သို ့) Tor IM Browser bundle တို႔မွ install လုပ္ခဲ ့လွ်င္ Tor မွ http application proxy တစ္ခုအား Tor network ကို အသံုးျပဳေစရန္ ျပဳလုပ္ေပးႏိုင္ သည္။ ထိုအရာသည္ SOCKS နွင့္ မကိုက္ညီေသာ application အခ်ိဳ ့အား Tor နွင့္ အလုပ္လုပ္ခြင္ ့ေပးလိမ္ ့မည္။

အကယ္၍ သင္သည္ Web အသံုးျပဳရန္ နွင္ ့ chatting လုပ္ရန္အတြက္သာ Tor ကိုအဓိက စိတ္၀င္စားခဲ ့လၽွင္ Tor Browser Bundle နွင္ ့Tor IM Browser Bundle တို ့သည္ အသင့္သံုးရန္ ႀကိဳတင္စီစဥ္ ထားျပီးျဖစ္ေသာေၾကာင့္ အလြယ္တကူ အသံုးျပဳျဖစ္လိမ့္မည္။Tor ကို web browser နွင့္အသံုးျပဳေနခ်ိန္တြင္ ကိုယ္ပိုင္လံုျခံဳေရး (Privacy protection) အတြက္ ပိုမိုေကာင္းမြန္ေစႏိုင္ သည့္ Torbutton လဲ Tor Browser bundle တြင္ ပါ၀င္သည္။Tor version နွစ္မ်ိဳးစလံုးအား http://www.torproject.org/torbrowser.   တြင္download လုပ္နိုင္သည္။

ေကာင္းက်ိဳးႏွင့္ ဆိုးက်ိဳးမ်ား

Tor သည္ သင္၏ ကိုယ္ပိုင္အခ်က္အလက္ မ်ားနွင္ ့ေက်ာ္လႊားျခင္းတို ့အတြက္အလြန္ ထိေရာက္စြာ အသံုးျပဳနိုင္ သည့္ ကိရိယာ ျဖစ္သည္။Tor ၏အမည္၀ွက္ျခင္း သည္ သင္၏ဆက္သြယ္ျခင္း အေၾကာင္းအရာမ်ားကို local network operator မ်ားမွ ကာကြယ္ေပးျပီး သင္မည္သူနွင့္ ဆက္သြယ္ေနသည္ သို ့မဟုတ္မည္သည္ website မ်ား ၾကည့္ရႈေန သည္ကိုပါ ဖံုးကြယ္ေပးသည္။ စနစ္တက် အသံုးျပဳမည္ဆိုရင္ Proxy တစ္ခုတည္း အသံုးျပဳျခင္းထက္ ပိုအားေကာင္းေသာ အမည္၀ွက္ျခင္းကို ေပးစြမ္းနိုင္သည္။

  • Tor အားပိတ္ဆို ့နိုင္သည္။ Tor ဆံုမွတ္ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား အား public directory မ်ားထဲတြင္ list လုပ္ထား ေသာေၾကာင့္ Network operator မ်ားမွ ထို list မ်ားကို ရရွိရန္ အလြန္လြယ္ကူျပီး ဆံုမွတ္မ်ား၏ IP address မ်ားကိုစိစစ္မည့္ ထဲသို႔ထည့္ လိုက္နိုင္သည္။ ထိုသို ့ပိတ္ဆို ့ျခင္းအား ေရွာင္ကြင္းသြားရန္ နည္းလမ္း တစ္ခုမွာTor bridges အမ်ိဳးမ်ိဳးကို အသံုးျပဳျခင္းျဖစ္သည္။ ၄င္းကို လူသိမ်ားေအာင္ listလုပ္ျခင္းမရွိပဲ ေက်ာ္လႊားရန္ သက္သက္သာ ျဖစ္သည္။
  • Tor ျဖင္ ့အသံုးျပဳထားေသာအခ်ိဳ ့program မ်ားတြင္ အမည္၀ွက္ျခင္း မ်ားကို အဆင္ေျပေစရန္ လုပ္ေဆာင္ နိုင္ေသာ္လည္း ထို Program မ်ားကိုျပႆနာ ျဖစ္ေစနိုင္ေသာ အခ်က္အလက္မ်ားရွိသည္။ Tor Browser Bundle သည္ Torbutton install လုပ္ထားေသာ firefox version ႏွင့္ျဖစ္ေနၿပီျဖစ္သည္။ Torbutton သည္ အခ်ိဳ႕ေသာ plugin မ်ားကို disable လုပ္ေပးၿပီး သင့္ browser fingerprint ကိုေျပာင္းလိုက္ေသာ ေၾကာင့္ အျခားေသာ Torbutton user မ်ားကဲ့သို႔သာ ျဖစ္ေနလိမ့္မည္။ အကယ္၍သင့္ application မ်ားကို Tor မွတစ္ဆင့္ အလုပ္လုပ္ရန္ configure မလုပ္ထားလွ်င္ Tor သည္ သင့္အား Protect လုပ္ႏိုင္မည္မဟုတ္ေပ။ အခ်ိဳ႕ေသာ plugin မ်ားႏွင့္ script မ်ားသည္ local proxy setting ကို လစ္လ်ဴရႈထားၿပီး သင့္ IP address ကို ေဖာ္ျပႏိုင္သည္။
  • သင္၏ဆက္သြယ္မႈမ်ား ကိုကာကြယ္ရန္ additional encryption ကို အသံုးမျပဳ လွ်င္ သင္၏ data မ်ား
    သည္ Chain ထဲရွိ ေနာက္ဆံုးTor ဆံုမွတ္မ်ား (exit node ဟုေခၚသည္။) သို ့ေရာက္သည္နွင့္ Unencrypted ျဖစ္သြားလိမ့္မည္။ ဆိုလိုသည္မွာ သင့္ data မ်ားကို ေနာက္ဆံုးTor ဆံုမွတ္မ်ား ကိုပိုင္ဆိုင္သူ(last owner of the tor nodes) ၊ ထိုဆံုမွတ္ (node) နွင့္သင္ၾကည္ ့လိုေသာ Website ၾကားရွိ ISP မ်ားမွ ျမင္သြားႏိုင္သည္။

Tor ကိုတီတြင္သူမ်ားသည္ သည္ အေၾကာင္းအရာမ်ားနွင့္ အျခား အႏၱရာယ္မ်ားကို လြန္စြာစဥ္းစားခဲ ့ၾကျပီး ေအာက္ပါ သတိေပးခ်က္(၃)ခ်က္ကိုထုတ္ျပန္ခဲ့ၾကသည္။

  1. သင္Torကို မွန္ကန္စြာ အသံုးမျပဳခဲ့လွ်င္ ၄င္းက သင့္အား ကာကြယ္ေပးမည္မဟုတ္။ ဤေနရာ တြင္ သတိေပးခ်က္ စာရင္း မ်ားကိုဖတ္ပါ။ https://www.torproject.org/download.html.en#waring. ျပီးေနာက္ သင္၏ platform အတြက္ ညႊန္ၾကား ခ်က္မ်ား ကို ေသေသခ်ာခ်ာ လိုက္နာပါ။  https://www.torproject.org/documentation.html.en#RunningTor
  2. သင္ Tor ကို ေသခ်ာစြာ စီမံကာ သံုးမည္ ဆိုလွ်င္ေတာင္မွ သင့္အား ကာကြယ္မည္ ့Tor ၏ စြမ္းရည္ကို ကန္႔သတ္ႏိုင္သည့္ Potential attack မ်ားရွိေသးသည္။ https://trac.torproject.org/projects/tor/wiki/TheOnionRouter/TorFAQ#Whatattacksremainagainstonionrouting
  3. ယေန႔ေခတ္တြင္ မည္သည့္ anonymity စနစ္မွ ျပီးျပည့္စံုမႈမ႐ွိဘဲ ၎တို႔ထဲတြင္ tor လည္းပါဝင္သည္။ သင္သည္ strong anonymity ကို လိုအပ္ပါက သင္သည္လက္ရွိ Torကြန္ယက္တစ္ခုတည္း ကို မွီခုိရန္ လံုးဝ မျဖစ္ႏိုင္ေပ။

Tor Browser Bundle ကိုအသံုးျပဳျခင္း

Tor Browser Bundle သည္ Tor ကို Windows, OS X သို႔မဟုတ္ GNU/Linux မ်ားေပၚတြင္ Web Browser တစ္ခုကို configured မလိုဘဲ သံုးခြင့္ ေပးသည္။ ပို၍ ေကာင္းမြန္သည္ မွာ ၎သည္ portable application တစ္ခုျဖစ္ၿပီး  မည္သည့္ ေနရာသို႕မဆို သယ္ ေဆာင္သြားႏိုင္ကာ ကြန္ပ်ဴတာ တိုင္း ၏ hard drive ထဲတြင္ install လုပ္စရာမလိုဘဲ USB flash drive မွတဆင့္ အသံုးျပဳႏိုင္သည္။

Tor Browser Bundle အားေဒါင္းလုပ္ခ်ျခင္း

Tor Browser Bundle ကို torproject.org Web site မွ ဖိုင္တစ္ခု လံုးအျဖစ္ေသာ္လည္းေကာင္း ဖိုင္အမ်ားၾကီး ပံုစံ ‘split’ version အျဖစ္ေသာ္လည္းေကာင္း download လုပ္ႏိုင္ သည္ ။ အကယ္၍ သင္၏အင္တာနက္ connection က ေႏွးေနျခင္း ႏွင့္ စိတ္မခ်ရလွ်င္ ဖိုင္ တစ္ခုတည္း အၾကီးၾကီး ကို download လုပ္မည့္ အစား split version ကပိုမို အလုပ္ျဖစ္ေပလိမ့္မည္။

e-mail မွတဆင့္ ရယူျခင္းgettor@torproject.org  သို႔ အီးေမးပို႔ပါ။ subject ေနရာတြင္ "help" ဆိုျပီးေရးပါ။ ထုိအခါ သင့္ထံသို႔ Tor software ႏွင့္ အသံုးျပဳပံုအဆင့္ဆင့္လမ္းညႊန္ပါ ရပါလိမ့္မည္။

သတိျပဳရန္။ သင္ Tor Bundle ကို download လုပ္ေသာအခါ (ဖိုင္တစ္ခုလံုး သို႕မဟုတ္ split version) ဖိုင္မ်ား ၏ သေကၤတ( signature of the files) ကို စစ္ေဆးသင့္သည္။ အထူးသျဖင့္ သင္ mirror site မွ ဖိုင္ကို download လုပ္ေနသည္ ဆိုလွ်င္ ပို၍ စစ္ေဆးသင့္သည္။ ထိုအဆင့္ သည္ ဖိုင္ ကို ဝင္ေရာက္စြက္ ဖက္ျခင္းမ႐ွိဟူေသာ အခ်က္ကို ေသခ်ာေစသည္။ ဖိုင္၏ သေကၤတ ႏွင့္ မည္သို႕စစ္ေဆး ရမည္နည္း ဟူေသာ အခ်က္ ကို ပို မိုေလ့လာခ်င္လွ်င္ https://www.torproject.org/docs/verifying-signatures.  တြင္ဖတ္ ႐ႈႏိုင္ပါသည္။  

GnuPG software ကိုလည္း သင္ download လုပ္ ႏိုင္ ျပီး Signature ကို  http://www.gnupg.org/download/index.en.html#auto-ref-2. ေနရာတြင္ စစ္ေဆးႏိုင္သည္။)

ေအာက္တြင္ ေဖာ္ျပထားေသာ ညႊန္ၾကားခ်က္မ်ားသည္ Tor Browser အား Microsoft Windows ေပၚတြင္ တပ္ဆင္ရန္ အတြက္ ျဖစ္ သည္ ။ အကယ္၍ သင္သည္ အျခား operation system တစ္ခု ကို အသံုးျပဳေနသည္ ဆိုလွ်င္ tor Web site တြင္ download link မ်ားႏွင့္ instructions မ်ားအတြက္ သြားၾကည့္ႏိုင္ သည္။  

file တစ္ခုတည္းမွ install လုပ္ျခင္း

  1. သင္၏ Web Browser ထဲတြင္ Tor Browser ၏ download URL ျဖစ္သည့္

    https://www.torproject.org/projects/torbrowser ကို ႐ိုက္ထည့္ပါ။
    2.Installation file ကုိ download လုပ္ရန္ အတြက္ ဘာသာစကားကို ေ႐ြးပါ
  2. သင္ယခု download လုပ္ထားေသာ .EXE file ကို click ႏွစ္ခ်က္ ႏွိပ္ပါ။ ‘7-Zip self-extracting archive’ ဆိုေသာ window တစ္ခုေပၚလာလိမ့္မည္။ 
extract Tor Browser
  1. သင္ ဖိုင္မ်ားကို extract လုပ္ခ်င္ေသာ ေနရာမွ folder ကို ေ႐ြးျပီး ‘Extract’ ကို ႏွိပ္ပါ။


    သတိျပဳရန္ ။ Tor Browser ကို ကြန္ပ်ဴတာအမ်ဳိးမ်ဳိး၌ သင္အသံုးျပဳ ခ်င္သည္ဆိုပါက USB key သို႕မဟုတ္ memory stick ေပၚတြင္ တုိက္႐ိုက္ ဖိုင္မ်ားကို extract လုပ္ႏိုင္သည္။  (ဥပမာ Internet cafe တြင္ ႐ွိေသာ အမ်ားသံုး computer တစ္ခုေပၚတြင္)
  2. Extraction ျပီးေသာအခါ folder အားဖြင့္ ျပီး အေၾကာင္းအရာႏွင့္ ေအာက္တြင္ ေဖာ္ျပထားေသာ ပ ံုကိုက္မကိုက္ကို စစ္ေဆးပါ။
    the Tor browser folder after extraction

    ႐ွင္းလင္းျပစ္ရန္ သင္မူလက download လုပ္ထားေသာ .EXE file ကိုဖ်က္ျပစ္လိုက္ပါ။

    files ခြဲမ်ားမွ install လုပ္ျခင္း

    1. သင္၏ Web browser ထဲတြင္ (https://www.torproject.org/projects/torbrowser-split.html.en)) ဟူေသာ Tor Browser Bundle ၏ split version အတြက္ URL ကို႐ိုက္ထည့္ပါ။ ျပီးေနာက္ ေအာက္တြင္ ေဖာ္ျပထားေသာ English စာမ်က္ႏွာပံုစံအတုိင္း ရ႐ွိရန္ ဘာသာစကား Link ကို ႏွိပ္ပါ။



      torsplitwww
    2. Download လုပ္ရန္ ဖိုင္တိုင္းကို ႏွိပ္ပါ (တစ္ခုသည္ ‘.exe’ ႏွင့္ အဆံုးသတ္ျပီး က်န္ ကိုးခုသည္ ‘.rar’ ျဖင့္ အဆံုးသတ္ သည္။) တစ္ခုျပိးတစ္ခု ႏိွပ္ ၍ ၎တို႕အားလံုးအား သင္၏ hard drive ထဲမွ folder တစ္ခုထဲတြင္ သိမ္းထားပါ။

    3. ပထမဦးဆံုး အပိုင္းကို ႏွစ္ခါႏွိပ္ပါ။ (‘.exe’ ျဖင့္ အဆံုးသတ္ေသာ ဖိုင္) ထိုဖိုင္သည္ ဖိုင္အားလံုးကို စုေဝးေစသည့္ program တစ္ခုကို လုပ္ေဆာင္ေစသည္။



      Split installer for Tor Browser Bundle

    4. သင္ ဖုိင္မ်ားကို install လုပ္ခ်င္ေသာ folder ကို ေ႐ြးပါ။ ျပီးေနာက္ ‘Install’ ကို ႏွိပ္ပါ။ run ေနေသာ အခ်ိန္တြင္ သူ၏ျဖစ္စဥ္ကို ျပေသာ message မ်ားကို program မွေဖာ္ျပျပီး ေနာက္ ရပ္သြားေပမည္။
    5. Extraction ျပီးေသာအခါ folder အားဖြင့္ ျပီး အေၾကာင္းအရာႏွင့္ ေအာက္တြင္ ေဖာ္ျပထားေသာ ပံုႏွင့္ ကိုက္မကိုက္ကို စစ္ေဆးပါ။

      the Tor browser folder after extraction
    6. ႐ွင္းလင္းျပစ္ရန္ သင္မူလက download လုပ္ထားေသာ .EXE file ကိုဖ်က္ျပစ္လိုက္ပါ။

    Tor Browser ကိုအသံုးျပဳျခင္း

    မစတင္ခင္

    • Tor ကိုပိတ္ပါ။ အကယ္ ၍ Tor အားသင့္ ကြန္ပ်ဴတာေပၚတြင္ တပ္ဆင္ထားသည္ဆိုပါက ၎ကို လက္႐ွိမဖြင့္ ထားမိေစရန္ သတိျပဳပါ။

    Tor Browser ကို ဖြင့္ပါ

    ‘Tor Browser’ folder ထဲတြင္ ‘Start Tor Browser’ ကို ႏွစ္ခ်က္ႏွိပ္ပါ။ Tor control panel (“Vidalia”) ဖြင့္ ျပီး Tor network သို႕ Tor စတင္ ခ်ိတ္ဆက္ျပီျဖစ္သည္။

    • Tor starting

    ခ်ိတ္ဆက္မႈ တည္ေဆာက္ျပီးေသာ အခါ Firefox သည္ TorCheck စာမ်က္ႏွာသို႕ အလိုအေလ်ာက္ခ်ိတ္ဆက္ျပီး သင္ Tor network သို႕အမွန္တကယ္ ခ်ိတ္ဆက္ျခင္း႐ွိမ႐ွိ ေသခ်ာေအာင္ျပဳလုပ္သည္။ ထိုသို႕ျပဳလုပ္ရန္ သင္၏ Internet connection အရည္အေသြးေပၚမူတည္ ၍ အခ်ိန္နည္းနည္း ၾကာလိမ့္မည္။

    အကယ္ ၍ သင္ Tor network သို႕ဆက္သြယ္ေနျပီ ဆိုလွ်င္ အစိမ္းေရာင္ၾကက္သြန္ icon ေလးသင္ ၏ screen ေပၚ ႐ွိ ညာဘက္ေအာက္ ေျခေထာင့္ တြင္ System Tray ထဲ ၌ ေပၚလာေပလိမ့္မည္။
    Tray bar button on

    Tor Browser အသံုးျပဳ၍ ဝက္ဆိုက္မ်ား ၾကည့္ျခင္း

    Web site အခ်ဳိ႕ကို ၾကည့္ ၍ ၎တို႕ ေပၚမေပၚေစာင့္ ၾကည့္ ပါ။ သင္ ၏ connection သည္ လက္္ဆင့္ကမ္းျခင္း အမ်ဳိးမ်ဳိးမွျဖတ္သန္းသြား ရေသာေၾကာင့္ ထို site မ်ားသည္ နဂိုထက္ ပိုမို ေႏွးေကြးစြာ ေပၚလာလိမ့္မည္။

    အလုပ္မလုပ္လွ်င္

    အကယ္ ၍ Vidalia Control Panel ထဲမွ ၾကက္သြန္ေလး မစိမ္းလာပါက (သို႕မဟုတ္) Firefox ပြင့္လာျပိး ‘Sorry. You are not using Tor’ ဟုေဖာ္ျပထားေသာ စာမ်က္ႏွာ တစ္ခု ေပၚလာပါက (ေအာက္တြင္ ေဖာ္ျပထားေသာ ပံုအတိိုင္း) သင္သည္ Tor အားအသံုးျပဳျခင္းမဟုတ္ေပ။

    Tor check with red onion

    သင္ ထို message အားျမင္ပါက Firefox ႏွင့္ Tor Browser အားပိတ္ျပီး အထက္တြင္ ေဖာ္ျပထားေသာ အဆင့္မ်ား အတိုင္းျပန္လုပ္ပါ။

    ႏွစ္ခါ သို႕မဟုတ္ သံုးခါ ၾကိဳးစားသည့္ တိုင္ေအာင္ Tor Browser အလုပ္မလုပ္ ေသးဘူးဆို လွ်င္ သင္ ၏ ISP ေၾကာင့္ Tor ကို အစိတ္အပိုင္းတစ္ခု အျဖစ္ ပိတ္ထားျခင္းခံ ရျပီး Tor ၏ bridge feature ကို သံုးရန္ သင္ ၾကိဳးစားသင့္သည္။

    pidgin


    Tor IM Browser Bundle အား အသံုးျပဳျခင္း

    Tor IM Browser Bundle ဆိုသည္မွာ Tor Browser Bundle ကဲ့သို႔ပင္ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ သင့္အား Pidgin multi protocol Instant Messaging client အား အသံုးျပဳခြင့္ ေပးသျဖင့္ အသံုးျပဳရန္ပိတ္ထားျခင္း ခံရႏိုင္ေသာ ICQ, MSN Messenger, Yahoo! Messenger သို႔မဟုတ္ QQ စသည့္ Instant Messenger protocol မ်ား တြင္ စကားဝွက္ျဖင့္ chat ႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။

    http://www.pidgin.im/ တြင္ Pidgen အေၾကာင္းဖတ္႐ႈႏိုင္သည္။

    Tor IM Browser Bundle ကိုေဒါင္းလုပ္ခ်ျခင္း

    Tor IM Browser Bundle ကို https://www.torproject.org/projects/torbrowser မွ တိုက္႐ိုက္ download လုပ္ႏိုင္သည္။

    torimdl

    အကယ္၍ သင္၏အင္တာနက္ connection သည္ ေႏွးျခင္း သို႔မဟုတ္ စိတ္ခ် မရႏိုင္လွ်င္ https://www.torproject.org/projects/torbrowser-split.html.en တြင္ split up version ကို ရ႐ွိႏိုင္သည္။

    torimsplitwww

    archive အား auto-extract လုပ္ျခင္း

    စတင္ရန္သင္ download လုပ္ထားေသာ .exe file ကို double-click လုပ္ပါ။

      ေအာက္ေဖာ္ျပပါ Window ကို ေတြ႕လိမ့္မည္။

      extract Tor Browser

      • File မ်ားကိုသင္ extract လုပ္ခ်င္ေသာ folder ကို ေ႐ြးပါ။ အကယ္၍ မေသခ်ာလွ်င္ default value ကို နဂုိအတိုင္း ထားလိုက္ပါ။ ထို႔ေနာက္ “Extract” ကို click လုပ္ပါ။
      မွတ္ခ်က္: အကယ္၍ Tor Browser ကို အျခား ကြန္ပ်ဴတာ (ဥပမာအင္တာနက္ ဆုိင္မ်ား ႐ွိ အမ်ား သုံး ကြန္ပ်ဴတာမ်ား) ေပၚတြင္ အသံုးျပဳလိုလွ်င္ USB key သို႔မဟုတ္ memory stick ေပၚသို႔ file မ်ား တုိက္႐ုိက္ extract လုပ္ႏိုင္သည္။
        • Extract ျပဳလုပ္ျခင္း ၿပီးဆုံးသြားလွ်င္ သင္တည္ေဆာက္ထားေသာ folder အသစ္ကို ဖြင့္၍ ေအာက္တြင္ ေဖာ္ျပထာားေသာ ပံုႏွင့္ တူမတူ စစ္ေဆးပါ (“PidginPortable” folder ကို သတိျပဳပါ။)
        the Tor IM browser folder after extraction
        • ယခုအခါ သင္ မူလက download လုပ္ထားေသာ “.exe” file (အကယ္၍ သင္ split version ကို အသံုးျပဳခဲ့လွ်င္ “.rar” ႏွင့္ “.exe” file မ်ား) ကို လုံၿခံဳစိတ္ခ်စြာ delete လုပ္၍ရၿပီျဖစ္သည္။

          Tor IM Browser Bundle အားအသံုးျပဳျခင္း

          သင္ စတင္အသံုးမျပဳခင္

          • Firefox ကိုပိတ္ပါ: အကယ္၍သင့္ ကြန္ပ်ဴတာေပၚတြင္ firefox browser သြင္းထားလွ်င္ ၎ ကို ေလာေလာလတ္လတ္ အသံုးျပဳေနျခင္း မ႐ွိေစရန္ ဂ႐ုစိုက္ပါ။
          • Tor ကို ပိတ္ပါ : အကယ္၍သင့္ ကြန္ပ်ဴတာေပၚတြင္ Tor ကို သြင္းထားလွ်င္ ၎ ကို ေလာေလာလတ္လတ္ အသံုးျပဳေနျခင္း မ႐ွိေစရန္ ဂ႐ုစိုက္ပါ။

          Tor IM Browser ကုိဖြင့္ပါ:

          • “Tor Browser” folder တြင္ “Start Tor Browser” ကို double-click လုပ္ပါ။ ထိုအခါ Tor control panel မွ (“Vidalia”) ကို ဖြင့္ၿပီး Tor network ကို ဆက္သြယ္လိမ့္မည္။
            Tor starting

            Connection ရ႐ွိေသာအခါ

            • Firefox browser window တက္လာေသာအခါ TorCheck page ေပၚလာလိမ့္မည္။ ၎သည္ သင္ Tor network ကိုဆက္သြယ္ေနေၾကာင္းေသခ်ာ ေစရန္ ၾကက္သြန္နီ အစိမ္းေလးကို ေဖာ္ျပလိမ့္မည္။
            • ေအာက္တြင္ေဖာ္ျပထားေသာ Pidgin assistant window ေပၚလာ၍ Pidgin ေပၚတြင္ IM account ျပဳလုပ္ရန္ invite လုပ္လိမ့္မည္။

            Pidgin and Firefox startup windows

            သင့္ screen ၏ ညာဘက္ေအာက္ေထာင့္ ႐ွိ System Tray တြင္ Tor icon ၾကက္သြန္နီအစိမ္းေလး (အကယ္၍ ဆက္သြယ္ထားသည္ဆိုလွ်င္) ႏွင့္ Pidgin icon ကို ေတြ႕ရလိမ့္မည္။

            Tray bar with Tor and Pidgin on

            Pidgin တြင္ IM account ကုိထည့္သြင္းျခင္း

            သင္၏ IM account ကို Pidgin window တြင္ ျပင္ဆင္ႏိုင္သည္။ အဓိက IM services အမ်ားစု (AIM, MSN, Yahoo!, Google Talk, Jabber, XMPP, ICQ, ) ႏွင့္ Pidgin ကို တြဲဖက္ အသံုးျပဳ ၍ရသည္။

            Pidgin account set up window

            Pidgin အသံုးျပဳပံုႏွင့္ ပတ္သတ္၍ ထပ္မံေလ့လာလိုလွ်င္ ေအာက္ပါ link တြင္ ဖတ္႐ႈႏိုင္သည္။

            http://developer.pidgin.im/wiki/Using%20Pidgin#GSoCMentoring.Evaluations

            Pidgin တြင္ setup လုပ္တာ မေအာင္ျမင္လွ်င္

            Tor check with red onion

            အကယ္၍ Vidalia Control Panel ႐ွိ ၾကက္သြန္နီ ပံုေလးမစိမ္းလွ်င္ သို႔မဟုတ္ Firefox ပြင့္လာၿပီး "Sorry. You are not using Tor" ဆိုသည့္ စာမ်က္ႏွာေပၚလာလွ်င္ သင္ ေအာက္ပါအခ်က္မ်ား ကို လုပ္ေဆာင္သင့္သည္။

            • Vidalia ႏွင့္ Pidgin ကို ထြက္လိုက္ပါ (ေအာက္တြင္ အေသးစိတ္ကိုေဖာ္ျပထားသည္)
            • အထက္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည့္အတိုင္း(“Using Tor IM Browser”) Tor IM Browser ကို ျပန္ဖြင့္ပါ။

            ႏွစ္ႀကိမ္ သံုးႀကိမ္ႀကိဳးစားၿပီးသည္ အထိ Tor Browser အလုပ္မလုပ္ေသးလွ်င္ သင္၏ ISP မွ Tor ကို တစ္ဆိတ္တစ္ေဒသ ပိတ္ဆို႔ထားျခင္းျဖစ္လိမ့္မည္။ Tor ၏ bridge feature ကို အသံုးျပဳ၍ ယခု လမ္းညႊန္စာအုပ္၏ "Using Tor with Bridges" အခန္းကိုဖတ္႐ႈကာ ျပန္လည္ႀကိဳးစားပါ။

            Tor IM Browser ကိုပိတ္ရန္

            Tor IM Browser မွထြက္ရန္ ေအာက္ပါအခ်က္မ်ား ကို သင္လုပ္ေဆာင္ရန္လိုအပ္သည္။

            • Vidalia မွ ထြက္ရန္ သင္၏ tray bar ႐ွိ ၾကက္သြန္နီ ပံုေလးေပၚတြင္ right-click ႏွိပ္၍ Vidalia contextual menu ႐ွိ “Exit” ကို ႏွိပ္ပါ။
              Exit Vidalia
              • Pidgin မွထြက္ရန္ tray ေပၚမွ icon ေလးအား right click ႏွိပ္၍ quit ကိုႏွိပ္လုိက္ပါ။
              Exit Pidgin

              Vidalia ၾကက္သြန္နီပံုႏွင့္ Pidgin ပံုတို႔  သင့္ screen ၏ ညာဘက္ေအာက္ ေထာင့္ ႐ွိ Windows System Tray ေပ်ာက္ကြယ္သြားၿပီ ဆိုလွ်င္ Tor IM Browser ပိတ္သြားၿပီျဖစ္သည္။

              Tray bar with Tor off

              Tor အား Bridges မ်ားျဖင့္အသံုးျပဳျခင္း

              သင့္၏ Tor လမ္းေၾကာင္းသည္ပိတ္ထားျခင္းခံရသည္ဟု သံသယရွိပါက Tor ၏ Bridge Feature ကိုအသံုးျပဳႏိုင္ပါသည္။ Bridge Feature သည္ Tor ၏ဆက္ေၾကာင္းပိတ္ခံရေသာေနရာမ်ားမွ လူအမ်ားအတြက္ အထူးျပဳလုပ္ထား ေပးျခင္း ျဖစ္သည္။ (အသံုးျပဳရန္အတြက္ Tor software ကိုေဒါင္းလုပ္ခ် install လုပ္ျပီးသားျဖစ္ေနရပါလိမ့္မည္။)

              bridge ဆိုတာဘာလည္း

              Bridge relays သို႔မဟုတ္ အတိုေကာက္အားျဖင့္ Bridge လို႔ေခၚေသာအရာမ်ားသည္ Tor ၏ public directory တြင္ ေဖာ္ျပမထားေသာ relays မ်ားျဖစ္သည္။ ပိတ္ပင္ျခင္းမခံရေအာင္ ဝွက္ထားျခင္းမ်ိဳးျဖစ္သည္။ အကယ္၍ သင့္ ISP က အမ်ားသိေသာ tor relays မ်ားကိုပိတ္ႏိုင္ေသာျငားလည္း bridges မ်ားကိုေတာ့ ပိတ္ႏိုင္စြမ္းမရွိပါ။

              Bridge မ်ားကိုဘယ္လိုရွာမလည္း

              Bridge ကိုအသံုးျပဳရန္အတြက္ ၊ ပထမဆံုး Bridge ရွိရာကိုရွာျပီး network setting တြင္ ထို အခ်က္အလက္မ်ားကိုထည့္သြင္းရပါလိမ့္မည္။ briges@torproject.org  သို႔ Gmail အက္ေကာန္႕တစ္ခုထံမွအီးေမးပို႔ပါ။ စာကိုယ္ေနရာတြင္ get bridge ဆိုျပီးေရးထည့္ပါ။

              gmail

              ခ်က္ခ်င္းပင္ bridge တစ္ခ်ိဳ႕ရဲ႕ information ကို ျပန္စာ ရပါလိမ့္မည္။

              setupbridge05_1


              အေရးၾကီးေသာ အခ်က္မ်ား

              1. စာပို႔ရန္အတြက္ Gmail account ကိုသာအသံုးျပဳရမည္။
              2. အင္တာနက္ကြန္နက္ရွင္ေႏွးေနပါက https://mail.google.com/mail/h  မွ html version သုိ႔တိုက္ရိုက္အသံုးျပဳႏိုင္ပါသည္။

              Bridge ကိုအသံုးျပဳျခင္းႏွင့္ Bridge ၏ အခ်က္အလက္မ်ား ကိုထည့္သြင္းျခင္း

              Bridge အခ်ိဳ႕ရဲ႕လိပ္စာမ်ားကိုရျပီဆိုပါက၊ ကိုယ္အသံုးျပဳလိုေသာ Bridge၏ အခ်က္အလက္မ်ားကိုထည့္သြင္းရပါလိမ့္မည္။

              Tor control panel (Vidalia) ကိုဖြင့္လိုက္ပါ။



              1. Vidalia with "settings" button highlighted
              2. Setting ကိုႏွိပ္လိုက္ပါ။ Setting window ပြင့္လာပါလိမ့္မည္။

                Network settings window

              3. Net work ကိုႏွိပ္လိုက္ပါ။

              4. "My Firewall only lets me connect to certain ports" ႏွင့္ "My ISP blocks Connections to the Tor network" ဆိုတာကိုေရြးခ်ယ္လိုက္ပါ။
              5. Add a Bridge ဆိုေသာကြက္လပ္မွာ အီးေမးမွ တဆင့္ရေသာ Bridge အခ်က္အလက္မ်ားအား ထည့္သြင္းလိုက္ပါ။
              6. အစိမ္းေရာင္ + သေကၤတေလးကိုႏွိပ္လိုက္ပါ။ ခုနထည့္သြင္းထားေသာ Bridge အခ်က္အလက္သည္ ဝင္သြားပါလိမ့္မည္။

                add bridge info
              7. Window ေအာက္ေျခမွာရွိတဲ့ OK ကိုႏွိပ္ျပီး setting မ်ားကိုသိမ္းႏိုင္ပါျပီ။



                Validate bridge settings
              8. Tor control panel တြင္ tor အားပိတ္ျပီး ျပန္ဖြင့္လုိက္ပါက setting အသစ္ကိုအသံုးျပဳႏိုင္ျပီျဖစ္ပါသည္။

              မွတ္ခ်က္

              တတ္ႏိုင္သမွ် Bridge လိပ္စာမ်ားႏုိင္သေလာက္ထည့္ထားပါ။ အပို bridge လိပ္စာမ်ားရွိပါက ပို၍အားထားရပါသည္။ Bridge တစ္ခုတည္းျဖင့္ Tor Network ကုိခ်ိတ္ဆက္ႏိုင္ေသာ္လည္း ၄င္း bridge သည္ အပိတ္ခံရလွ်င္ေသာ္၄င္း အလုပ္မလုပ္ေတာ့လွ်င္ေသာ္၄င္း Tor Network ကိုဆက္သြယ္မွဳျပဳႏိုင္မည္မဟုတ္ေပ။

              Bridge အသစ္မ်ားထပ္ထည့္ရန္ bridges@torproject.org  မွရေသာ bridge အသစ္မ်ားကို အထက္ပါအဆင့္အတိုင္းထပ္မံျပဳလုပ္ရန္လိုအပ္ပါလိမ့္မည္။