Censorship အားေလ့လာျခင္းႏွင့္ မွတ္တမ္းတင္ျခင္း

အခ်ိဳ႕ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ အင္တာနက္အား အစိုးရမွ ဆင္ဆာ လုပ္ျခင္းကို ဖံုးကြယ္ထားျခင္းမ႐ွိပါ။ ဆင္ဆာ လုပ္ျခင္း၏ ရည္႐ြယ္ခ်က္ႏွင့္ နည္းလမ္းမ်ားကို Ronald Delber, John Palfrey, Rafal Rohozinski ႏွင့္ Jonathan Zittrain တို႔ ျပဳစုေသာ Access Denied: The Practice and Policy of Global Internet Filtering ႏွင့္ Access Controlled: The Shaping of Power, Rights and Rule in Cyberspae စာအုပ္မ်ားတြင္ ဥပမာ အေနျဖင့္ ေတြ႕ႏိုင္သည္။ (http://opennet.net/accessdenied ႏွင့္ http://www.access-controlled.net တြင္ဖတ္ႏိုင္သည္။)

လူသိမ်ားေသာ site တစ္ခု ကို block လုပ္လိုက္ေသာအခါ တြင္ ထိုအခ်က္ကို ႏိုင္ငံတြင္း႐ွိလူ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားသိသြားၾကသည္။ သို႔ေသာ္လည္း တစ္ခ်ိဳ႕အစိုးရမ်ား (ဆင္ဆာျပဳလုပ္သူမ်ားအပါ အဝင္) သည္ censorship ျပဳလုပ္ထားေၾကာင္းကို ျငင္းပယ္တတ္ၿပီး နည္းပညာခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္မ်ား ဟု ေျပာဆိုတတ္ၾကသည္။ အကယ္၍သင္သည္ censorship ျပဳလုပ္ထားျခင္းခံေနရလွ်င္ ကိုယ့္အေတြ႕အၾကံဳအရ အျခားသူမ်ား (ဆင္ဆာျဖတ္ေတာက္ျခင္းကို အထူးျပဳေလ့လာေနေသာ ႏိုင္ငံတကာအဖြဲ႔မ်ား၊ လွဳပ္ရွားတတ္ၾကြသူမ်ား အပါအဝင္ )တို႔ကို သိရွိနားလည္လာေအာင္ႏွင့္ က်ယ္ျပန္႔ေအာင္ အကူအညီေပး ႏိုင္ပါသည္။

Network တြင္ censor လုပ္ထားေၾကာင္း ျငင္းဆိုတတ္ေသာ အစိုးရမ်ားသည္ ၎တို႔အေၾကာင္းမ်ား ကို လူသိေအာင္ ေဖာ္ထုတ္ေသာ သင့္ကို လိုလားမည္မဟုတ္ေသာေၾကာင့္ သတိထားရန္ေတာ့ လိုလိမ့္မည္။

censorship ႏွင့္ပတ္သတ္ေသာ သိေကာင္းစရာမ်ားကို ေလ့လာျခင္း

လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ႏွစ္ေလာက္ထဲက censorship ႏွင့္ပတ္သတ္ေသာ knowledge database မ်ားကို လူထု ၾကားထဲ ခ်ျပခဲ့ၿပီးပါၿပီ။ အခ်ိဳ႕ေသာ database မ်ားက လူသိအရမ္းမ်ားၿပီး ၎တို႔ကို ကၽြမ္းက်င္ သူမ်ားမွ validated လုပ္ထားျခင္းျဖစ္သည္။ Block site list မ်ားကို မွန္ႏုိင္သမွ် မွန္ေအာင္ ႏွင့္ information မ်ားကို ထိန္းသိမ္းထားႏိုင္ရန္ ၎တို႔အား အၿမဲမျပတ္ update လုပ္လ်က္႐ွိသည္။ အခ်ိဳ႕ေသာ database မ်ားကို ေအာက္ပါ URL မ်ားတြင္ ရ႐ွိႏိုင္သည္။

• Herdict Web: https://www.herdict.org
• Alkasir Map: https://www.alkasir.com/map

OpenNet Initiative ႏွင့္ Reporters without Borders မွထုတ္ျပန္ေသာ ႏိုင္ငံအမ်ားစု၏ အင္တာနက္အေျဖအေန ကိုအက်ဥ္းခ်ဳပ္ ေဖာ္ျပေပးေသာ အစီရင္ခံစာမ်ားကိုပံုမွန္ ထုတ္ျပန္ေပးလွ်က္ရွိပါသည္။

 

Herdict အသံုးျပဳ၍ ဆင္ဆာပိတ္ထားေသာ site မ်ားအား သတင္းပို႔ျခင္း

Herdict(https://www.herdict.org) ဆိုတာကေတာ့ ၾကည့္၍မရေသာ site မ်ားကို စုစည္းတင္ျပ ထားေသာ web site တစ္ခုျဖစ္သည္။ ၎ကို United States မွ Harvard University ႐ွိ Berkaman Center For Internet and Society မွ အင္တာနက္ ဆင္ဆာအေၾကာင္းေလ့လာေသာ သုေတသန ပညာ႐ွင္မ်ားမွ ျပဳလုပ္ေနျခင္းျဖစ္သည္။

Herdict မွာ ႐ွိတဲ့ data ေတြက မျပည့္စံုပါဘူး။ ဥပမာေျပာရရင္ user ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား site တစ္ခု ဟာ နည္းပညာခ်ိဳ႕ယြင္းမႈေၾကာင့္ သို႔မဟုတ္ address မွား႐ိုက္မိလုိ႔ ဖြင့္မရတာလားဆိုတာ မကြဲျပားၾကပါဘူး။ သို႔ေသာ္လည္း data အားလံုးကို ကမာၻတစ္ဝန္းမွ ရယူၿပီး update အၿမဲလုပ္ လ်က္႐ွိပါသည္။

အထက္မွာ ေဖာ္ျပထားတားကေတာ့ Facebook report ရဲ႕ အၾကမ္းမ်ဥ္းျဖစ္ပါသည္။

သင့္ကိုယ္ပိုင္ report မ်ားကို ထို Herdict web site တြင္ တင္ေပးျခင္းအားျဖင့္ ေလ့လာေနသူမ်ားကို ကူညီႏိုင္ပါသည္။ ၎ကို အခမဲ့ အသံုးျပဳႏိုင္ျပီး အသံုးျပဳရလြယ္ကူကာ register ပင္လုပ္ရန္ မလိုအပ္ပါ။ website တစ္ခု ၏ block notifications update မ်ား ရ႐ွိရန္ register လည္းလုပ္ႏိုင္သည္။

Herdict သည္ Firefox ႏွင့္ Internet Explorer web browser မ်ား အတြက္ web site မ်ား block လုပ္ခံရျခင္း သို႔မဟုတ္ သင္ browse လုပ္ေနက်အတိုင္း မဟုတ္သည့္အခါမ်ိဳးတြင္ report လုပ္ရ လြယ္ကူသည္ add-ons မ်ားကို လည္း ဖန္တီးထားပါသည္။

Alkasirအသံုးျပဳ၍ ဆင္ဆာပိတ္ထားေသာ site မ်ားအား သတင္းပို႔ျခင္း

Alkasir ဆိုတာကေတာ့ အသံုးျပသူ မ်ားအတြက္ ပိတ္ဆို႔ထားေသာ web site တစ္ခုကို သတင္းပို႔ရန္ လြယ္ကူ သည့္ circumvention tool တစ္ခုျဖစ္သည္။ ၎တြင္ “Report Blocked URLs” ဆိုေသာ button ကို ႏိွပ္လိုက္႐ံုျဖင့္ block လုပ္ႏိုင္သည္။ Alkasir သည္ ႏိုင္ငံတစ္ခုျခင္းစီ၏ blocked site မ်ားကို list လုပ္ထားၿပီး အျခားေသာ ဆက္စပ္ေနေသာ URL မ်ားကို အသံုးျပဳ၍ ရမရ စစ္ေဆးေပးသည္။ ၎ထံတြင္ပါေသာ report feature ကိုအသံုးျပဳျခင္းျဖင့္ေလ့လာသူမ်ားအတြက္ သင္ အလြယ္တကူ ပါဝင္ကူညီႏိုင္ပါသည္။   

“Using Alkasir” (Alkasir အသံုးျပဳျခင္း) အခန္းတြင္ အသံုးျပဳပံုအေသးစိတ္ကို ဖတ္႐ႈႏိုင္သည္။

ကိုယ့္စက္အား အေဝးမွ ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ေအာင္ ျပဳလုပ္ေပးထားျခင္း

Researcher မ်ားကို ၎တို႔၏ စမ္းသပ္မႈမ်ားျပဳလုပ္ႏိုင္ရန္  သင့္ကြန္ပ်ဴတာထံသို႔ remote access ေပးျခင္းအားျဖင့္လည္း Censorship research ကို ကူညီႏိုင္သည္။ သို႔ေသာ္ ၎တို႔သည္ သင့္ ကြန္ပ်ဴတာ အား အျပည့္အဝ ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ၿပီး သင့္ ကြန္ပ်ဴတာ ေပၚတြင္  ၎တို႔လုပ္သမွ်အားလံုး သည္ သင့္ ISP သို႔မဟုတ္ government တို႔၏ အျမင္တြင္မူ သင္လုပ္သည္ ဟုသာ ထင္ႏုိင္ေသာ ေၾကာင့္ သင္လံုးဝယံုၾကည္ရေသာ researcher မ်ားကိုသာ ထိုသို႔ေသာ access ေပးသင့္သည္။

GNU/Linux OS မ်ားအတြက္ေတာ့ shell account က အေကာင္းဆံုး option ပါပဲ။ ၎ကို set up လုပ္ရန္ အတြက္  http://ubuntuforums.org ႏွင့္ အျခားေသာ site မ်ားတြင္ အကူအညီ ရယူႏိုင္သည္။

Window OS မ်ားအတြက္ကေတာ့  remote desktop ဆိုေသာ build-in ကို အသံုးျပဳသင့္သည္။ http://www.howtogeek.com/howto/windows-vista/turn-on-remotedesktop-in-windows-vist. တြင္ instructions မ်ားဖတ္႐ႈႏိုင္သည္။ Internet သို႔ခ်ိတ္ဆက္ရန္ router box ႐ွိ port forwarding setting ကိုလည္း ေျပာင္းလဲရန္လိုအပ္သည္။ ၎ကို http://portforward.com တြင္ ႐ွင္းျပထားသည္။ Remote access ျပဳလုပ္ရန္ ေနာက္ထပ္နည္းလမ္းကေတာ့ TeamViewer (http://www.teamviewer.com) tool ျဖစ္ၿပီး ၎ကို operating system အားလံုးအတြက္အသံုးျပဳ ႏိုင္သည္။

ႏွိဳင္းယွဥ္မွဳမ်ား ျပဳလုပ္ျခင္း

Network Censorship ကို မွတ္တမ္းတင္ရန္ အေျခခံအက်ဆံုး နည္းလမ္းကေတာ့ အင္တာနက္ ေပၚ႐ွိ ေနရာေပါင္းစံုမွ URL list မ်ားကဲ့သို႔ေသာ network resources မ်ားကို ႐ွာေဖြၿပီး ရလဒ္ မ်ားကို ႏႈိင္းယွဥ္ၾကည့္ျခင္းျဖစ္သည္။ အခ်ိဳ႕ေသာ URL မ်ားသည္ တစ္ေနရာတြင္ အလုပ္မလုပ္ေသာ္လည္း ေနာက္တစ္ေနရာတြင္ သံုးလုိ႔ရခ်င္ရေနတတ္သည္။ ထိုသုိ႔ကြဲျပားေနျခင္းသည္ အၿမဲျဖစ္ေနၿပီး စနစ္တက် ျဖစ္ေနျခင္းလား? စသည္တို႔ကို ႏိႈင္းယွဥ္ၾကည့္သင့္သည္။ အကယ္၍သင့္ထံတြင္ VPN ကဲ့သို႔ စိတ္ခ်ရေသာ circumvention tool တစ္ခု ႐ွိေနသည္ဆိုလွ်င္ circumvention ႐ွိျခင္း မ႐ွိျခင္း သည္ net တစ္ခုအတြက္ မည္သို႔ကြာျခားသည္ ဆိုသည့္ ေလ့လာမႈမ်ားကို သင္ကိုယ္တိုင္ ျပဳလုပ္ႏိုင္သည္။ ဥပမာ United State တြင္ မိတ္ေဆြအခ်င္းခ်င္း filesharing လုပ္သည့္ software ကို ISP မ်ားမွ မည္သို႔ေႏွာင့္ယွက္ ေနသည္ ဆုိသည့္ အေၾကာင္း မွတ္တမ္းတင္သည့္ နည္းလမ္းတစ္ခု ျဖစ္သည္။

ထိုသုိ႔ ႏႈိင္းယွဥ္ျခင္းကို ကိုယ္တိုင္ လက္ျဖင့္ေရးမွတ္၍ ေသာ္လည္းေကာင္း automated software မ်ားျဖင့္ ေသာ္လည္းေကာင္းျပဳလုပ္ႏိုင္သည္။

Packet sniffing

သင္ သည္ internet protocol မ်ားမည္သို႔အလုပ္လုပ္သည္ ဆိုေသာ နည္းပညာ မ်ား ႏွင့္ရင္းႏွီး လာၿပီဆိုလွ်င္ Wireshark (http://www.wireshark.com) ကဲ့သုိ႔ေသာ packet sniffer သည္ သင့္ကြန္ပ်ဴတာမွ ထုတ္လႊတ္ သည့္ လက္ခံသည့္  network packets အတိုင္း record လုပ္ေပးလိမ့္မည္။