Webmasters မ်ားအတြက္ အေကာင္းဆံုးအေလ့အက်င့္မ်ား

လူအနည္းငယ္အတြက္ ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ လူအမ်ားၾကီးအတြက္ပဲျဖစ္ျဖစ္ ရည္ရြယ္၍ ဝက္ဆိုက္တစ္ခုလုပ္ရျခင္းမွာ မလြယ္ကူလွေပ။ မိမိ၏ လံုျခံဳေရးအျပင္ လာေရာက္ၾကည့္ရွဳသူမ်ား၏ လံုျခံဳေရးအတြက္ပါထည့္သြင္းစဥ္းစားရန္မွာ အလြန္အေရးၾကီးပါသည္။ Webmaster မ်ားအေနျဖင့္လည္း မိမိတို႔ဝက္ဆိုက္ကို ႏိုင္ငံတခုခုတြင္ မထင္မွတ္ပဲပိတ္ဆို႔မွဳမ်ားရွိလာပါက အံ့ၾသၾကရပါသည္။ ကိုယ့္ siteအား လူအမ်ားအျပားဝင္ေရာက္ ၾကည့္ရွဳမရပါက ေငြေရးေၾကးေရး အခက္အခဲမ်ားလည္း ရင္ဆိုင္ရႏိုင္ပါသည္။ မိမိ site ၏ အေၾကာင္းအရာမ်ား server မ်ားအား လူအမ်ားမဝင္ေရာက္ႏိုင္ျခင္း၊ သို႔မဟုတ္ ဆာဗာအသစ္ေထာင္ျခင္းမ်ားမွာ စိတ္ရွဳပ္၊ အလုပ္ရွဳပ္စရာပင္ျဖစ္ပါသည္။

ဤအပိုင္းတြင္ ကိုယ္ပိုင္ website တစ္ခုေထာင္မည္ဆိုပါက ထည့္သြင္းစဥ္းစားသင့္သည္မ်ားကို တစ္ေပါင္းတစ္စည္းထဲ ေဖာ္ျပေပးထားပါသည္။

မိမိ website အားကာကြယ္ျခင္း

File ႏွင့္ Database မ်ားအတြက္ ေအာ္တို backup အား အနည္းဆံုး သီးသန္႔ေနရာတစ္ခုတြင္ backup ျပဳလုပ္ရန္။ မည္သုိ႔ျပန္လည္ restore လုပ္နည္းကိုလည္းေသခ်ာသိရန္လိုအပ္ပါသည္။
မိမိ website အားမည္သည့္ႏိုင္ငံမ်ားမွ လာဖတ္သည္ကိုအျမဲေလ့လာထားရန္လိုအပ္ပါသည္။ Geolocation databases မ်ားအားအသံုးျပဳ၍ မည္သည့္ IP address သည္မည္သည့္ႏိုင္ငံမွ လာသည္ကိုသိႏိုင္ပါသည္။ အကယ္၍ ႏိုင္ငံတခုခုမွ traffic သိသိသာသာက်ဆင္းသြားပါက ထိုႏိုင္ငံတြင္ မိမိ website အား ဆင္ဆာျဖတ္ေတာက္ထားသည္ဟု ယူဆႏိုင္ပါသည္။ ႏိုင္ငံေဒသအလိုက္ website မ်ားျဖတ္ေတာက္ျခင္းအား စာရင္းျပဳစုထားေသာ Herdict (https://www.herdict.org/web) ကဲ့သို႔ေသာ site မ်ားတြင္ မိမိ site အေၾကာင္း ျပန္လည္ေဝမွ်ႏိုင္ပါသည္။

CMS (Content Management System) ကိုသံုးထားပါက လံုျခံဳေရးကုိအထူးသတိျပဳပါ။ အျမဲတမ္း update ျပဳလုပ္ျခင္းျဖင့္ လံုျခံဳေရးဆိုင္ရာ အားနည္းခ်က္မ်ားကို ျပင္ဆင္ပါ။ plenty
မိမိအသံုးျပဳေသာ web server software မ်ား၏ လံုျခံဳေရးပိုင္းဆိုင္ရာမ်ားအားအထူးက်ပ္မတ္ထားပါ။ ( Linux Web servers မ်ား၏လံုျခံဳေရးႏွင့္ပတ္သတ္ေသာ အခ်က္အလက္မ်ားအား အင္တာနက္တြင္ အမ်ားအျပားရွာေဖြဖတ္ရွဳ ႏုိင္ပါသည္။
ဒိုမိန္းႏွင့္ hosting provider ကိုခြဲျခား၍ထားပါ။ အကယ္၍ မိမိ hosting ကိုတိုက္ခိုက္ခံရပါက ေနာက္ထပ္ hosting အသစ္အား ဒိုမိန္းကို ျပန္ညႊန္းဖို႔လြယ္ကူေစပါသည္။
Mirror server (ပံုတူ ဆာဗာ) တခုအား အရံၾကိဳတင္ျပင္ဆင္ထားႏိုင္ပါသည္။ အေၾကာင္းတစံုတရာျဖစ္ခဲ့ပါက အလြယ္တကူ ေျပာင္းႏိုင္ပါသည္။ DNS မ်ားအား mirror server ကိုညႊန္ပံုညႊန္နည္း ေလ့လာထားရန္ လိုအပ္ပါသည္။
Website အား website ပါအေၾကာင္းအရာ သည္ ဥပေဒအရ ျငိစြန္းမွဳမရွိေသာ၊ အျငင္းပြားဖြယ္ရာမရွိေသာ ႏိုင္ငံမ်ိဳးမွာ hosting လုပ္သင့္ပါသည္။ ထိုကဲ့သို႔လုပ္ေဆာင္ျခင္းအားျဖင့္ website လာေရာက္သူမ်ားအတြက္ website တတ္ခ်ိန္ အနည္းငယ္ (မီလီစကၠန္႔အနည္းငယ္မွ်သာ) ၾကာႏိုင္ေသာ္လည္း မိမိ site အား အေၾကာင္းအရာ အရ အျငင္းပြားဖြယ္ ျငိစြန္းဖြယ္ရွိေသာ ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ hosting ထားျခင္းထက္ ျပႆနာမ်ားစြာ ေလွ်ာ့နည္းေစပါသည္။
မိမိ website ဝင္ေရာက္သူမ်ား အသံုးျပဳႏိုင္ေလာက္ေသာ အင္တာက္ဆင္ဆာေက်ာ္လႊားျခင္း tools မ်ားျဖင့္ အမ်ိဳးမ်ိဳးစမ္းသပ္ၾကည့္ပါ။ page ေတြ features ေတြပ်က္မပ်က္ ၊ ပ်က္ပါက ျပင္ဆင္ပါရန္။ Website အား Javascript, plugins မ်ားမပါပဲ အလုပ္လုပ္ေစရန္ ျပင္ဆင္ထားပါ။ Proxy ျဖင့္ဝင္ေရာက္ရသူမ်ားအဖုိ႔ ၄င္းတို႔သည္ ေကာင္းစြာအလုပ္မလုပ္ပါ။
Files မ်ားအား FTP အသံုးျပဳ၍ upload လုပ္ျခင္းအားေရွာင္ပါ။ FTP အသံုးျပဳျခင္းအားျဖင့္ မိမိတို႔ password မ်ား အင္တာနက္ေပၚတြင္ လံုျခံဳမွဳမရွိ (unencrypted) ေသာေၾကာင့္ မသမာသူမ်ား မွ အခ်က္အလက္မ်ားကို ခိုးယူႏိုင္ပါသည္။၄င္းအစား SFTP (File Transfer Protocol over SSH)၊ SCP သို႔မဟုတ္ secure WebDAV (over HTTPS) ကုိသံုးပါ။
Website ၏ ေနာက္ဘက္ (back-end) ကိုဝင္ရာတြင္ သမရိုးက် မဟုတ္ေသာ ports မ်ားကို အသံုးျပဳပါ။ Hackers မ်ားသည္ လူအသံုးမ်ားေသာ ports မ်ားကို ေအာ္တို scan ဖတ္ၾကည့္ျခင္းျဖင့္ ဟာကြက္မ်ားကို ရွာေဖြတတ္ပါသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ports မ်ားအား သမရိုးက်မဟုတ္ေသာ values (ဥပမာ SSH ) ျဖင့္အသံုးျပဳျပီး တိုက္ခိုက္မွဳမ်ားအား ကာကြယ္ႏိုင္ပါသည္။
DenyHosts ကဲ့သို႔ေသာ စနစ္မ်ားအား မိမိ ဆာဗာတြင္ အသံုးျပဳျခင္းအားျဖင့္ brute-force attacks ဟုေခၚေသာ အၾကိမ္ေရတြက္မ်ားစြာ ဝင္ေရာက္တိုက္ခိုက္မွဳမ်ားအား ကာကြယ္ႏိုင္ပါသည္။ DenyHost သည္ မိမိဆာဗာအား blacklist လုပ္ထားေသာ IP မ်ားမွာ ဝင္ေရာက္ရန္ၾကိဳးစားျခင္းကို ကန္႔သတ္ေပးႏိုင္ပါသည္။

မိမိကိုယ္ကိုကာကြယ္ပါ

Webmaster တစ္ေယာက္အေန အေၾကာင္းတစံုတရာေၾကာင့္ အမည္ဝွက္ (anonymous) သင့္သည္ထင္ပါက ေအာက္ပါအခ်က္အလက္မ်ားကို ေလ့လာႏိုင္ပါသည္။

မိမိ၏ ျပင္ပ ကိုယ္ေရးအခ်က္အလက္မ်ားျဖင့္ လံုးဝမသက္ဆုိင္ေသာ e-mail, လိပ္စာ နာမည္မ်ားကို သာအသံုးျပဳပါ။
Dedicated domain name အသံုးျပဳပါက WHOIS public database တြင္ အခ်က္အလက္အတုမ်ားကို "WHOIS proxy", "WHOIS protect" သို႔မဟုတ္ "domain privacy" ကဲ့သို႔ေသာ ဆားဗစ့္စ့္ မ်ားျဖင့္ ထည့္သြင္းႏိုင္ပါသည္။
Website အား ျပင္ဆင္တည္းျဖတ္ရာတြင္ TOR ကဲ့သို႔ေသာ အမည္ဝွက္ (anonymous) tools မ်ားအား အသံုးျပဳပါ။
မိမိWebsite လာေရာက္ၾကည့္ရွဳသူမ်ားအား ကာကြယ္ျခင္း
မိမိ Website ႏွင့္ မိမိကိုယ္တိုင္အား ကာကြယ္ျခင္းသည္ အေရးၾကီးသလို ၊ site သို႔လာေရာက္ ၾကည့္ရွဳသူမ်ားအား အႏၱရယ္ရွိေသာ ေစာင့္ၾကည့္မွဳမ်ားမွ ကာကြယ္ရန္မွာလည္းအေရးၾကီးပါသည္။ အထူးသျဖင့္ ထိုလူမ်ားသည္ site သို႔ အခ်က္အလက္ေပးသူမ်ားျဖစ္ပါက ပို၍ အေရးၾကီးပါသည္။
Website အသံုးျပဳသူမ်ား လံုျခံဳေသာ (encrypted) ကြန္နက္ရွင္ မွတဆင့္ဝင္ေရာက္ႏိုင္ရန္ HTTPS ကိုထည့္သြင္းအသံုးျပဳပါ။ HTTPS ခံေပးထားျခင္းျဖင့္ အခ်က္အလက္မ်ားကို ၾကားမွဝင္ေရာက္ၾကည့္ရွဳမွဳမ်ားအား ခက္ခဲေစပါသည္။ Site တစ္ခုလံုးအား HTTPS ေသခ်ာစြာ အသံုးျပဳထားရန္ ႏွင့္ HTTPS ႏွင့္ပတ္သတ္ေသာ တျခားျပင္ဆင္မွဳမ်ားအား အသံုးျပဳထားေၾကာင္း ေသခ်ာေအာင္စစ္ေဆးပါ။ https://www.eff.org/pages/how-deploy-https-correctly တြင္ HTTPS မွန္ကန္စြာထည့္သြင္းနည္းကိုေလ့လာႏိုင္ျပီး https://www.ssllabs.com/ တြင္ HTTPS နည္းပညာႏွင့္ပတ္သတ္ေသာ အခ်က္အလက္မ်ားအား စမ္းသတ္ႏိုင္ပါသည္။
Website ႏွင့္ပတ္သတ္ေသာ မွတ္တမ္းမ်ား (logs) မ်ားအားနည္းႏိုင္သမွ်နည္းေအာင္ထားပါ။ website လာေရာက္သူမ်ားႏွင့္ပတ္သတ္ေသာ IP address မ်ား ကိုယ္ေရးအခ်က္အလက္မွတ္တမ္းမ်ားအား လိုအပ္သည္ထက္ပုိ၍ ေရရွည္မသိမ္းထားသင့္ပါ။
အသံုးျပဳသူမ်ား၏ passwords ကဲ့သို႔ေသာ အေရးၾကီးအခ်က္အလက္မ်ားမ်ားအား လံုျခံဳေအာင္ salted hashes မ်ားအသံုးျပဳ၍ သိုဝွက္ (encrypt) ထားပါ။
Google Analytics ကဲ့သို႔ေသာ ျပင္ပ ဝန္ေဆာင္မွဳမ်ားႏွင့္ ad networks ကဲ့သို႔ third-party စနစ္မ်ားသည္ မိမိ ထိန္းခ်ဳပ္ရန္ ခက္ခဲသျဖင့္ ၄င္းတို႔သံုးျခင္းအား ေရွာင္ပါ။
ေႏွးေသာကြန္နက္ရွင္မ်ား ႏွင့္ Tor ကဲ့သို႔စနစ္မ်ားႏွင့္ကိုက္ညီေသာ Flash, Javascript မပါေသာ ေပါ့ပါးလံုျခံဳေသာ website version ပံုစံျပဳလုပ္ထားပါ။

Website သို႔လာေရာက္သူမ်ားအား ပညာေပးျခင္း

ဝက္ဆိုက္လာေရာက္သူမ်ားအား အင္တာနက္ေက်ာ္လႊားစနစ္မ်ား သင္ၾကားေပးျခင္း ႏွင့္ သူတို႔၏ အြန္လိုင္းလံုျခံဳေရးအသိမ်ား တိုးလာေစရန္။

Website ဝင္ေရာက္သူမ်ား ကိုယ္တိုင္ စမ္းစစ္ႏိုင္ေသာ ဒီဂ်စ္တယ္လံုျခံဳေရးဆိုင္ရာ စာရင္းတခုျပဳလုပ္ေပထားျခင္းအားျဖင့္ ၄င္းတို႔အား ေစာင့္ၾကည့္ေနသူမ်ား ၊ တိုက္ခုိက္ေနသူမ်ား ရွိမရွိ သိရွိႏုိင္ရန္။

Website ဝင္ၾကည့္ရွဳသူမ်ားအား အင္တာနက္ ပိတ္ဆို႔ေက်ာ္လႊား tools မ်ားမွ်ေဝပါ
SabzProxy သို႔ Glype Proxy ကဲ့သို႔ေသာ web proxy မ်ားေထာင္ျပီး site လာေရာက္သူမ်ားအား email မ်ား၊ လူမွဳကြန္ရက္ (social network ) မွတဆင့္ မွ်ေဝေပးပါ။
Private node တစ္ခုတြင္ account ရွိပါက psiphon ဖိတ္စာမ်ား ျဖန္႔ေဝေပးပါ။
Dedicated server ရွိပါက အျခားေသာ web proxy မ်ား application proxy မ်ားထည့္သြင္းျပီး မွ်ေဝပါ။
ဤ လမ္းညႊန္ သို႔မဟုတ္ အျခားေသာ အင္တာနက္ပိတ္ဆို႔ေက်ာ္လႊားနည္းစနစ္မ်ားအေၾကာင္းကို သင့္ဝက္ဆိုက္တြင္ ခ်ိတ္ဆက္ (link) လုပ္ထားပါ။

အခ်က္အလက္ျဖန္႔ေဝရန္ နည္းလမ္းမ်ား

Webmaster မ်ားအေနျဖင့္ မိမိ website ေပၚရွိအခ်က္အလက္မ်ားအား ပိတ္ဆို႔ျခင္းမွ ကာကြယ္ႏုိင္ရန္ နည္းလမ္းေပါင္းစံုျဖင့္ တတ္ႏိုင္သမွ် ျဖန္႔ရန္လိုအပ္ပါသည္။

Newsletter ျပဳလုပ္ထားျပီး သတင္းအခ်က္အလက္အသစ္တတ္တိုင္း အီးေမးျဖင့္ပို႔ပါ။ ဤနည္းျဖင့္ မိမိ website အားဝင္ေရာက္ မၾကည့္ႏိုင္ေတာ့ေသာလူမ်ားထံ ဆက္သြယ္ႏိုင္ပါသည္။
RSS feed ျပဳလုပ္ထားျပီး ထို RSS feed တြင္ article တခုလံုးအျပည့္အစံုပါပါေစ။ ဤနည္းျဖင့္ Google Reader ကဲ့သို႔ေသာ ျပင္ပ ဝန္ေဆာင္မွဳမ်ား ႏွင့္ website မ်ားထံသို႔ အခ်က္အလက္မ်ား ျပန္႔ပြားရန္ လြယ္ကူေစပါသည္။ မိမိ Website အားတိုက္ရိုက္ မဝင္ေရာက္ႏိုင္သူမ်ားအေနျဖင့္ Google Reader သံုး၍ ဖတ္ရွဳႏိုင္ပါလိမ့္မည္။
ပိတ္ဆို႔ရန္ ခက္ခဲေသာ နာမည္ၾကီး လူမွဳကြန္ရက္ (social networking) site ဥပမာ- Facebook, Twitter တို႔တြင္ မိမိ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားအား တင္ထားႏိုင္ပါသည္။
မိမိ website ေပၚရွိ အခ်က္အလက္မ်ားအား တတ္ႏိုင္သမွ် မ်ားမ်ားျဖန္႔ပါ။ ေဒါင္းလုပ္ (download) ခ်ႏိုင္ရန္လည္း ျပဳလုပ္ထားပါ။ ဥပမာ- Wikipedia သည္ ၄င္းတြင္ရွိေသာ အခ်က္အလက္အားလံုးအား database တစ္ခုပံုစံ လြတ္လပ္စြာ ေပးထားသျဖင့္ တျခားေနရာတြင္ပံုစံတူ site တခုျပန္ေထာင္ရန္အလြယ္တကူ အသံုးျပဳႏိုင္ပါသည္။
မိမိ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားအား လြတ္လပ္ေသာ လိုင္စင္ (ဥပမာ GPL သို႔မဟုတ္ Creative Commons) မ်ားေအာက္တြင္ မွတ္ပံုတင္ရန္ အၾကံဳျပဳပါသည္။ ထိုလိုင္စင္သည္ လူတိုင္းအား မိမိ၏ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားအား ျပန္လည္အသံုးျပဳခြင့္ႏွင့္ ပုံစံတူ site (mirrors) မ်ားျပဳလုပ္ျခင္းကို ခြင့္ျပဳပါသည္။
File မ်ားအား Rapidshare.com သို႔မဟုတ္ Megaupload.com ကဲ့သို႔ေသာ အခမဲ့ sharehosting sites မ်ား ႏွင့္ Bittorrent ကဲ့သို႔ေသာ တစ္ဦးမွ တစ္ဦး ဖိုင္မ်ားမွ်ေဝႏိုင္ေသာ software မ်ားတြင္ တင္ထားႏိုင္ပါသည္။
သာမာန္ port 80 (http) ႏွင့္ 443 (https) တို႔အျပင္ အျခား port မ်ားမွတဆင့္ အလုပ္လုပ္ႏိုင္ရန္ ျပင္ဆင္မွဳမ်ား ျပဳလုပ္ထားပါ။

Twitter ၊ Wikipedia တို႔အတိုင္း API (application programming interface) ကိုျပဳလုပ္ေပးထားျခင္းအားျဖင့္ မိမိ အခ်က္အလက္မ်ားအား အျခား third-party software မ်ား အလိုအေလွ်ာက္ ဝင္ေရာက္ရယူႏိုင္ပါလိမ့္မည္။

Website တတ္ခ်ိန္ (page loading time) ကိုေလွ်ာ့ခ်ရန္

Website တတ္ခ်ိန္ (page loading time) ကိုေလွ်ာ့ခ်ျခင္းအားျဖင့္ သင့္အား bandwidth ႏွင့္ပိုက္ဆံကိုေခၽြတာေပးႏုိင္ သည့္အျပင္ အင္တာနက္ကြန္နက္ရွင္ေႏွးေသာ ဖြံ႔ျဖိဳးဆဲႏိုင္ငံမ်ားမွ ဝင္ေရာက္သူမ်ားအား အေထာက္အကူျဖစ္ေစပါသည္။ website ျမန္ဆန္ေအာင္ျပဳလုပ္နည္းမ်ားအား http://developer.yahoo.com/performance/rules.html ႏွင့္ https://code.google.com/speed/page-speed တြင္ သြားေရာက္ေလ့လာႏိုင္ပါသည္။

ရိုးရွင္းေသာ စတုိင္ကိုအသံုးျပဳပါ။ ပံုမ်ားအား နည္းႏိုင္သမွ်နည္းေအာင္သံုးပါ။ website layout အား CSS သံုး၍ ျပင္ဆင္ပါ။ CSS ႏွင့္ပတ္သတ္ေသာ သိသင့္သမွ်အား http://www.w3schools.com/css/css_intro.asp တြင္သြားေရာက္ေလ့လာႏိုင္ပါသည္။
ပံုမ်ားကို ခ်ံဳ႕ပါ။ OptiPNG (http://optipng.sourceforge.net/) က့ဲသို႔ေသာ tools မ်ားသံုး၍ ပံုမ်ားအတတ္ျမန္ေအာင္ web ႏွင့္သင့္ေတာ္ေသာပံုအရြယ္အစားမ်ားအရခ်ံဳ႕ပါ။ မလိုအပ္ဘဲ ပံုမ်ားအား HTML သံုး၍ ခ်ံဳ႕ျခင္းမ်ားေရွာင္ပါ။ (ဥပမာ 60x60 အရြယ္အစားလိုပါက HTML သံုး၍ခ်ံဳ႕မည့္အစား တိုက္ရိုက္သာခ်ံဳ႕လိုက္ပါ။)
Java, Javascript , Flash မ်ားကဲ့သို႔ အသံုးျပဳသူရဲ႕ ကြန္ပ်ဴတာမွာ run ရေသာစနစ္မ်ား ကိုေလွ်ာ့ခ်ပါ။ အခ်ိဳ႕အင္တာနက္ဆိုင္မ်ားတြင္ ထိုစနစ္မ်ားကို လံုျခံဳေရးအရ ပိတ္ထားတတ္ေၾကာင္း သတိခ်ပ္ပါ။ Websiteအား HTML စနစ္တစ္မ်ိဳးတည္းျဖင့္လည္းအလုပ္လုပ္ႏိုင္ေအာင္ ျပင္ဆင္ထားပါ။
CSS , Javascript မ်ားအတြက္ သီးျခား ဖိုင္မ်ားျဖင့္အသံုးျပဳပါ။ Website တြင္ CSS Styles မ်ား၊ Javascript မ်ားပါပါက သီးျခားဖိုင္မ်ားျဖင့္ save လုပ္ထားျပီး website ၏ အစ header တြင္ထည့္သြင္းထားပါ။ ၄င္းအားျဖင့္ ဝင္ေရာက္ၾကည့္ရွဳသူမ်ား၏ browser မ်ားအတြင္းတြင္ ဖမ္း (cache) ေပးထားျပီး website အား တစ္ခါ ဝင္ၾကည့္တိုင္း တစ္ခါ အစအဆံုး ေဒါင္းလုပ္ခ်စရာ မလိုအပ္ပါ။
ကုဒ္ဒင္းမ်ားအား ရွင္းႏိုင္သမွ်ရွင္းေအာင္ေရးပါ။ မလိုအပ္ေသာ break line ေတြ space ေတြကို ဖယ္ပစ္ပါ။ http://javascriptcompressor.com တြင္ ကုဒ္ဒင္းမ်ားကို အလိုအေလွ်ာက္ရွင္းေပးႏုိင္ေသာ tools မ်ားကိုရွာႏိုင္ပါသည္။
Server request မ်ားအား နည္းႏိုင္သမွ်နည္းေအာင္ေလွ်ာ့ခ်ပါ။ သင့္မွာ dynamic website ရွိေပမယ့္ site အတြင္းရွိ အခ်က္အလက္မ်ား ခဏခဏေျပာင္းလဲျခင္းမရွိပါက cache extensions မ်ားထည့္ထားျခင္းအားျဖင့္ ဝင္ေရာက္သူမ်ားအား static version အျဖစ္ ျပေပးႏိုင္ပါသည္။ ဤနည္းျဖင့္ သင့္ ေဒတာေဘစ့္ request မ်ားအား သိသိသာသာ ေလွ်ာ့ခ်ႏိုင္ပါသည္။